PRİM VE VERGİ MUAFİYETİ BAĞLAMINDA HARCIRAH

(GÖREV YOLLUĞU)

            Harcırah veya görev yolluğu, çalışanlara işveren tarafından görevli bulunduğu yerden başka yerlere geçici görevle gönderilmeleri halinde intikal ettikleri yerlerde kullanmak, gündelik ihtiyaçlarını karşılamak üzere yapacağı ek masrafları için ücret haricinde ödenen bir bedeldir.

            Bu kavram, geniş anlamda yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı niteliğinde yapılan ödemeleri de kapsamaktadır.

            Çalışanlara harcırah ödenip ödenmeyeceği veya ödenecekse bunun tutarının ne olacağı tamamen işverenin inisiyatifindedir.

            5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 80 inci maddesi hükmü uyarınca herhangi bir kısıtlama bulunmaksızın görev yolluğu adı altında çalışanlara yapılan ödemelerin tamamı prime esas kazançtan muaftır.

            Görev yolluğu duruma bağlı olarak yapılan bir ödemedir ve ödenen tutarın prime esas kazanca dahil edilmemesi için bu durumun belge ile kanıtlanması gerekmektedir. Bu belgeler işveren tarafından düzenlenecek görevlendirme yazılarıdır.

            Görev yolluğuna ilişkin kanıtlayıcı belgelerin (geçici görevlendirme yazısı vb.) işveren tarafından muhafaza edilmesi ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından istendiğinde ibraz edilmesi gerekmektedir.

            193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 24 üncü maddesi hükmü uyarınca işverenler tarafından çalışanlara verilen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık olmak üzere verilen gündelikler gelir vergisinden muaftır.

            Ancak bu muafiyet işçi ile aynı aylık seviyesindeki devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa aradaki fark vergiye tabi tutulacaktır.

            6245 sayılı Harcırah Kanunu ilgili maddelerine göre yurt içi ve yurt dışı harcırah tutarları her yıl yeniden belirlenip ilan edilmektedir.

            01.01.2023-31.12.2023 tarihleri arasında yurt içi seyahatler nedeniyle gelir vergisinden muaf günlük olarak ödenen harcırah / görev yolluğu tutarı 250-TL’dir.

            Günlük ödeme tutarının 250-TL’yi aşması halinde aşan kısım gelir vergisine tabi olacaktır.

            Harcırah ödemeleri damga vergisi matrahına dahil edilecek, muaf tutulmayacaktır.

İlgili personelin varlığı ve işin gereği halinde ücret harici olacak şekilde işçilere günlük geçici görev yolluğu verilmesi (2023 yılı için en çok 250-TL) bir kısım işçilik ödemesinin gelir vergisi ve sosyal güvenlik priminden muaf tutulması sonucunu doğuracaktır.