YAŞ HARİÇ EMEKLİLİK NEDENİYLE KIDEM TAZMİNATI HAKKI

Bilindiği üzere işçinin, 1475 sayılı İş Kanunun 14’üncü maddesine göre, aynı işverene bağlı olarak en az 1 yıl çalışması ön koşulu ile birlikte;

– İşveren tarafından iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışındaki nedenlerle iş sözleşmesinin feshedilmesi,

-İşçi tarafından sağlık, iyi niyet ve ahlak kuralarına aykırılık veya işyerinde işin durması ve benzeri nedenlerle sözleşmesinin feshedilmesi,

-Askerlik görevi nedeniyle işten ayrılma,

-Emeklilik hakkının elde edilmesi veya bu kapsamda yaş dışında gereken sigortalılık süresi ve prim gününün doldurulması nedeni ile işten ayrılma,

-Kadının evlenmesi halinde 1 yıl içinde kendi arzusu ile işten ayrılma,

-İşçinin ölümü,

Koşullarından birinin gerçekleşmesi halinde kıdem tazminatı ödenmesi gerekmektedir.

En çok merak edilen konulardan biri ise ise yaş harici emeklilik hakkının yerine getirilmesi durumunda kıdem tazminatının hakkedilmesi konusudur. Çünkü işverenler işçilere karşı tüm sorumluluklarını yerine getirdiklerinde işçinin kıdem tazminatını alabilmesi için en çok başvurulan hakkının bu madde olduğunu görmekteyiz. 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 5510 sayılı Sosyal sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun emeklilikle ilgili maddelerine göre 08.09.1999 tarihinden önce adlarına prim ödenmiş sigortalılar için 3600 prim gün sayısı ve 15 yıldır da sigortalılık süresi şartlarını birlikte yerine getirdikleri taktirde yaş dışında emeklilik için gereken şartları yerine getirmiş sayılarak kendi isteğiyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanıyordu.

Peki 09.09.1999 sonrası ilk defa sigortalı olan biri (adlarına yaşlılık malullük ve ölüm primi ödenmiş olmalı) kendi isteğiyle işten ayrılırsa ve yaş hariç emeklilik nedeniyle kıdem tazminatını nasıl alabilir. Bu durumdakiler için ise (09.09.1999-30.04.2008 tarihleri arasında ilk defa sigortalı olanlar) iki şekilde yaş haricinde emeklilik şartları yerine getirdiklerinden bu iki şarttan birini gerçekleştirmeleri durumunda kendi talepleriyle işten ayrılarak kıdem tazminatını alabilirler.

1.Durum 4500 prim ödeme gün sayısı ve 25 yıl sigortalılık süresini yerine getirmiş olmak.

2.Durum ise sigortalılık süresine bakılmaksızın 7000 primi gün sayısını doldurmak.

Birinci durumdaki şartı en erken 09.09.1999 tarihinde sigortalı olanlar 09.09.2024 tarihinde sağlayacağından bu şarta göre tazminatını alabilecek sigortalı henüz bulunmamaktadır. Ama 09.09.2024 tarihinden itibaren bu şartı sağlayanlar da söz konusu olacaktır.

Ancak ikinci durumda olanlar (09.09.1999 tarihinden sonra sigortalı olanlar) 7200 prim gün sayısını tamamladıkları tarihte kendi istekleri ile işten ayrılıp kıdem tazminatını alabilirler.

Tabiki bunun içinde sigortalı oldukları işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Merkezi ne giderek alacakları hak kazandı yazısıyla işverenine başvuruda bulunmaları gerekir.